شرنه (پژواک، اول سرطان ٩٢): مسوولين معارف پکتيکا مى گويند که هرچند پيشرفت ها در چند سال گذشته دربخش معارف صورت گرفته؛ اما هنوزهم مشکلات بيشتر در مقابل اين روند وجود دارد.
استاد کوچى ځاځى رييس معارف پکتيکا گفت که ولايت پکتيکا، اکنون از ٣٤٤ مکتب فعال برخورداراست، که از جمله ٢٠٧ باب آن ابتدائيه، ٥٩ متوسطه و ٥٨ ليسه ميباشد.
وى افزود که در حدود ۱۴۲۰۳۴شاگرد، مصروف فراگيرى تعليم در اين ولايت اند که ۲۳۰۰۰تن آنها را دختران تشکيل ميدهند.
رييس معارف پکتيکا افزود که اکنون ٣٧١٠ معلم، مصروف تدريس در مکاتب اين ولايت هستند که از جمله ٩٥٠ تن آنها رسمى بوده و متباقى شان اجير ميباشند.
وى گفت که علاوه بر آن؛ دارالمعليمن هاى حمايوى پکتيکا و ارگون، دو انستيتيوت حسابدارى، دو ليسۀ مسلکى زراعت و پوهنتون تعليم و تربيه نيز فعاليت دارد.
به گفتۀ ځاځى، پوهنتون پکتيکا اکنون با داشتن يگانه پوهنځى تعليم و تربيه فعال است که در بخش هاى کيميا، بيولوژى، فزيک، رياضى، ادبيات انگليسى و ثقافت اسلامى، حدود ٢٨٠ محصل دارد.
موصوف افزود که علاوه بر دارالعلوم هاى شرنه و ارگون، دارالحفاظ مرکزى شرنه، مصباح العلوم محمدخيل و يکتعداد مدارس دينى و مراکز نيز نيز وجود دارد که صدها شاگرد، مصروف فراگيرى تعليمات دينى در آن ميباشد.
مشکلات و پيشرفت ها:
رييس معارف پکتيکا گفت که اکنون هيچ مکتبى در اين ولايت به روى شاگردان مسدود نشده و يکتعداد مکاتب که از اثر ناامنى ها و يا از سوى مخالفين مسلح به روى شاگردان مسدود شده بود؛ اخيراً با ميانجيگيرى بزرگان محلى و عالمان دينى، گشايش يافته است.
منبع افزود که کمبود معملين مسلکى و زن، يگانه مشکل بزرگ در مقابل روند معارف در اين ولايت ميباشد.
موصوف علاوه کرد که اکثر مکاتب مرکز و ولسوالى هاى پکتيکا، از تعمير بهره مند شده و کار يکتعداد ديگر هنوزهم جريان دارد؛ اما هنوز ٥٠ درصد مکاتب اين ولايت تعمير ندارد.
رييس معارف پکتيکا گفت که پوهنتون تعليم و تربيه، ايجاد مراکز و موسسات تحصيلات نيمه عالى و دو چند شدن فارغين نسبت به سال گذشته، از دستاوردهاى اين رياست ميباشد.
به گفتۀ وى، درسال ١٣٩١ خورشيدى ٧٥٠ شاگرد پکتيکا، در امتحان کانکور اشتراک کرده بود، که اکثر آنها علاوه بر پکتيکا در مراکز تحصيلات عالى ساير ولايات کامياب شده اند.
ځاځى گفت که مردم پکتيکا، اکنون نسبت به قبل در مقابل تعليم اطفال خود حساس شده و کمک کامل با روند معارف دارند.
موصوف افزود که مخالفين مسلح حکومت، تاکنون هيچ نوع موانعى در مقابل روند معارف در پکتيکا ايجاد نکرده و شاگردان، در يک فضاى آرام درس ميخوانند.
مردم:
محمدگل باشنده شهر شرنه گفت که سه پسرش، در ليسۀ عالى بابا واقع شرنه درس ميخوانند. هرچند تعداد معلمين مسلکى در اين ليسه نسبت به قبل زياد شده؛ اما هنوزهم نسبت به تعداد شاگردان کم است.
موصوف افزود که اين ليسه، تاکنون کتابخانه ندارد و نه هم زمنيۀ مطالعه براى شاگردان از راه هاى ديگر مساعد گرديده است.
کريم خان باشندۀ خواجه خيل شرنه، به پژواک گفت که شاگردان اين منطقه، از چند سال گذشته بدينسو زير خيمه ها و زير آسمان کبود درس ميخوانند که هنگام باد و باران، با مشکلات زياد مواجه ميشوند.
موصوف افزود که آنها مکرراً خواسته اند تا ساختمان هاى مکاتب اعمار گردد؛ اما کارهاى آغاز شده، نيمه کاره مانده است.
محمدالله باشندۀ اورگون گفت که مکاتب نسوان در اين ولسوالى موجوداست؛ اما تاکنون فارغ ندارد.
موصوف افزود که لازم است اين مکاتب به سطح ليسه ارتقا يابد؛ تا تمامى فارغين از تحصيلات عالى برخوردار باشند.
معلمين و متعلمين:
محمداسمعيل متعلم ليسه خواجه خيل مرکز پکتيکا گفت که معلم دارند؛ اما تمامى آنها غيررسمى و اجير ميباشند.
به گفتۀ وى، لازم است تا تجارب عملى براى يک تعداد مضامين ساينسى صورت گيرد؛ معلمين براى تجارب مسلکى وجود ندارد تا تجارب علمى را بعد از ختم درس انجام دهند.
نقيب الله شاگرد مکتب ويس بابا در مرکز پکتيکا، به پژواک گفت که کتب، قلم و کتابچه ها را به وقت دريافت کرده نمى توانند و با مشکلات روبرواند.
نقيب الله افزود که با گذشت ماها از دروس، هنوزهم کتب مکمل ندارند و مجبور ميشوند که آن را از بازار خريدارى نمايند.
رحيم خان معلم ليسۀ حضرت على متاخان گفت که معلمين، در روز اول سال تعليمى به مکاتب حاضر شده بودند؛ اما شاگردان با گذشت يک ماه نيز کاملاً به مکاتب حاضر نمى شوند.
موصوف يکتعداد خانواده ها را در اين بخش متهم کرد که به اولاد شان در بخش مکتب و تعليم، توجه کامل ندارند.
جميل يکى از معلمين ديگر اين ولسوالى گفت که يگانه عايد وى، معاش معلمى است؛ اما آن هم به وقت داده نميشود.
وى، از معاشات سال ١٣٩١ يادآورى کرد که براى مدت ٦ ماه به تعويق افتاده بود.
روشنفکران:
عزيزالله اميرى صاحبنظر و مسوول انجمن فرهنگى جوانان پکتيکا، از روند جارى تعليم و تربيه اظهار رضايت نموده گفت که به تعويق افتادن معاشات معلمين، تاثيرات منفى بر اين پروسه گذاشته است.
وى همچنان نبود معلمين مسلکى را، يک مشکل بزرگ ديگر در مقابل معارف عنوان کرد.
وى افزود که افراد مسلکى و داراى تحصيلات عالى، با معاشات بلند در دواير ديگر کار مى کنند.
وى گفت که وزارت معارف، بايد برنامه اى براى داخل نمودن آنها در چوکات معارف ايجاد نمايد.
